Saturday 18 April 2009

Sombere berichten

Zes maanden na de bancaire reddingsoperaties die de wereld geruime tijd deden leven tussen hoop en vrees, klinken er twee verschillende geluiden in het debat over het verdere verloop van de economische crisis. Het ene kamp richt zich vooral op de korte termijn. Op basis van de enigszins herstelde aandelenkoersen komt men tot de conclusie dat we het ergste alweer achter de rug hebben. Onze eigen minister van Financien, Wouter Bos, deed daar bijvoorbeeld aan mee toe hij tijdens de recente G20 top in Londen verklaarde “voorzichtig optimistisch” te zijn over de kans op snel economisch herstel.

Het andere kamp is een stuk pessimistischer. In dit gezelschap vinden we vooral de centrale banken. De Spaanse Centrale Bank had deze week bijvoorbeeld een sombere boodschap voor de Spaanse politieke klasse. Er zou geen ruimte meer zijn voor aanvullende bestedingsprogramma’s om de economie er bovenop te helpen. Ofwel: het geld is op. Het volgde op een eerdere gelijksoortige uitspraak van de gouverneur van de Britse Centrale Bank, Mervyn King. Die wees een paar weken geleden al op de omvangrijke begrotingstekorten van de Britse overheid en waarschuwde dat “ce fiscale positie van het Verenigd Koninkrijk nu niet zo is dat we kunnen zeggen: ‘Kom, waarom gaan we niet nog eens een ronde van stimuleringsprogramma’s uitvoeren’.” Onze eigen Centrale Bank zegt (nog?) niets over de oplopende begrotingstekorten. Bij monde van directeur Nout Wellink waarschuwde de Bank onlangs wel dat we moeten waken voor misplaatst korte-termijn optimisme. Wellink wees vooral op de stijgende werkloosheid, volgens hem ‘het grootste probleem van de huidige crisis’.

Ik ben geneigd de pessimisten vooralsnog gelijk te geven. Natuurlijk, de huidige opleving op de aandelenmarkten is zonder meer prettig. Maar op langere termijn blijven dezelfde fundamentele problemen bestaan. De wereldhandel is bijvoorbeeld totaal ingezakt en zal dit jaar waarschijnlijk met ongeveer 9 procent krimpen. En ondanks de duizenden miljarden dollars extra die de Amerikaanse Federal Reserve in omloop heeft gebracht, werd deze week bekend dat het prijspeil in dat land toch is gedaald. Daarmee zijn verdere interventies onvermijdelijk geworden. Deflatie toestaan zou immers rampzalige gevolgen kunnen hebben. Consumenten gaan bestedingen uitstellen omdat de prijzen volgende maand nog aantrekkelijker zijn dan die van vandaag. En omdat schulden anders dan inkomens niet mee krimpen, zullen veel mensen in betalingsproblemen komen. Nog een ronde van betalingsproblemen kan de wereldeconomie zich momenteel echt even niet veroorloven. Vandaar dus de enorme wereldwijde, gecoördineerde kredietinjecties van de afgelopen zes maanden. Het nadeel van deze kredietinjecties is echter dat ze op zeker moment weer uit de geldstroom weggepompt moeten worden, omdat anders onvermijdelijk hollende inflatie gaat optreden. Net op het moment dat de wereldeconomie weer aantrekt (tweede helft volgend jaar, als het meezit), zullen de centrale banken dus aan de noodrem moeten trekken. Zo zwalkt de wereldeconomie onvermijdelijk van recessie via tijdelijk herstel naar een volgende recessie.

Ik wou dat ik het leuker kon maken, maar de feiten zijn wat ze zijn. Het herstel van vandaag zal maar van korte duur zijn. Geniet er dus maar van, zolang het nog kan.

Deze column verscheen op 18 april 2009 in De Telegraaf

3 comments:

Mark said...

Lekker druk hiero. Sinds zaterdag 18 April 2009 is hier niets nieuws meer te lezen. Is Joshua Livestro vermoord ofzo?

Anonymous said...

neenee, hij blogged tegenwoordig op www.dagelijksestandaard.nl, want daar heeft hij de censuur in handen.

Hier zag hij het verkeerd, dus hier komt'ie niet meer terug.

zande said...

Mmm, zo kom je nog eens ergens! Ha Joshua!